Als er droog weer voorspeld is zie en hoor je overal de grasmaaiers. Maar wat we allemaal gras noemen zijn lang niet allemaal grassprietjes. Afhankelijk van waar het groeit kan hetzelfde gras- en bloemenmengel volgens de regelgeving een andere status hebben. En dan bepalen ook nog eens de maaitechniek en opslag wat je zoal kunt doen met gras. Men wil vaker gras als grondstof gebruiken en hoopt op extra inkomsten uit gras. Dit is terug te zien aan het toenemend aantal symposia dat speciaal over de benutting van gras wordt georganiseerd. In deze blog vast twee heel uiteenlopende toepassingen van gras en belemmeringen erbij om te laten zien hoe divers betrokken organisaties kunnen zijn.

Prik voor het rundvee
Als je geen rundveeboer bent zegt de combinatie van gras en prik je waarschijnlijk niet zo veel. Afgaande op de dansende koeientaferelen in het voorjaar, als de dieren weer de wei in gaan, zou je verwachten dat het voor het welzijn van koeien het beste is als ze buiten kunnen grazen. Een boer die de gezondheid van zijn koeien voorop stelt zal je vertellen dat ook ‘prik’ nodig is om de pens van de koe optimaal te laten functioneren. Prik zijn de wat hardere houtachtige delen die structuur geven bij veevoer. In de mooie groene weilanden en het cultuurgras zit dit materiaal niet. In natuurgras, gras uit natuurgebieden, zit dit structuurmateriaal meestal wel. Veel boeren willen graag natuurgras bijvoeren aan hun koeien. Helaas wordt dit belemmerd door de regelgeving. Een natuurbeheerder mag het natuurgras niet als veevoer leveren.

Bouwen met gras
Van gras kun je ook bouwmateriaal maken. Een extra voordeel van het verwerken van plantaardig materiaal in een bouwwerk is het vastleggen van de opgenomen CO2 voor meerdere jaren. Dat is gunstig voor klimaatverandering.

De bedrijven die dit materiaal willen verwerken kijken vooral naar bermgras en maaisel van slootkanten. Dit gras valt nu nog onder de afvalregelgeving en brengt behoorlijke kosten met zich mee om het af te (laten) voeren. De besparing die ‘niet afvoeren’ oplevert wordt vaak meegerekend in de businesscase. Hierdoor kan een product worden gefabriceerd dat qua kostprijs in de buurt van bestaande alternatieven komt.
Lastig is dat de kwaliteit van bermgras zo divers is. De tendens bij wegbeheerders is om de bermen te verschralen zodat er meer verschillende plantensoorten gaan groeien. Door die diversiteit ontstaat een dichtere wortelstructuur, waardoor zowel in natte als in droge tijden de stevigheid en daarmee de veiligheid van de berm worden geoptimaliseerd. Die diversiteit levert extra landschappelijke waarde en is positief voor de biodiversiteit. De samenstelling van het maaisel kan echter lastiger zijn om te verwerken.
Hoop dat je na het lezen van bovenstaande voorbeelden met een andere blik naar gras gaat kijken. Besef je dat gras en gras niet twee is maar mischien wel als apart werkveld moet worden benoemd en zowel interessant is voor boeren, bouwers, ecologen en beleidsmakers.